12 rávvaga nannet dáidda- ja kultursuorggi

2019 nammadii Kulturráđđi ráđđeaddi lávdegotti mas ledje guhttanuppelohkái earenoamážit válljejuvvon kulturjođiheaddji ja resursaolbmo, vai addit rávvagiid mainna lágiin institušuvdnasuorgi sáhttá viiddidit iežas márkana, olahit govddit publikummajoavkkuid ja nannet iežas sisaboahtovuođu. Odne geigii diet sorjjaskeahtes lávdegoddi iežas raportta direktevrii Kristin Danielsenii. Raporta sisttisdoallá evttohusaid doaimmaide guoktenuppelohkái suorggis, ordnejuvvon njealji áŋgiruššansuorgái: Kulturekonomiija, innovašuvdna, girjáivuohta ja gelbbolašvuohta.

- Lávdegoddi bidjá ovdan máŋga buori ja konkrehta evttohusa, maid mun sávan sáhttet leat movttiidahtti olles suorgái, sihke institušuvnnaide, midjiide Kulturráđis ja oppalaččat kulturpolitihkalaš barggus boahttevaš jagiid. Mii illudallat geahččat dárkilet evttohusaid mat leat raporttas, ja váldit daid fárrui Kulturráđi bargui kultuvrralaš ja kreatiivvalaš ealáhusaide ja girjáivuhtii, dadjá Kulturráđi direktevra Kristin Danielsenii.

Pandemiija lea diehttelas váikkuhan lávdegotti bargui, ja dat maid lea rievdadan ja hoahpuhan earret eará digitála gaskkusteami institušuvnnain. Dás lea maid ollu gelddolaš váldit fárrui, oaivvilda Kulturráđi direktevra.

- Raporttas leat ollu miellagiddevaš rávvagat čadnon dasa movt institušuvdnasuorgi sáhttá dustet hástalusaid ja vejolašvuođaid nu go digitaliseren ja rievdamat publikumma vieruin, vuoruheamit ja maid dárbbut dagahit. Sáhttá maid leat áigeguovdil váldit fárrui go mii fas álgit hukset kultursuorggi maŋŋel pandemiija, dadjá Danielsen.

 

Govda fápmudus

Go ráđđeaddi lávdegoddi institušuvdnasuorgái nammaduvvui, de oaččui govda fápmudusa veahkehit Kulturráđi čuvget ekosystema kulturekonomiijas boahttevaš jagiid, ja geahččat institušuvdnasuorggi, dáiddárekonomiija ja kultuvrralaš ja kreatiivva ealáhusaid ovttas.

Lávdegoddi buktá ovdan oktiibuot 34 doaimma, oktan eará áŋgiruššamiin, maid oaivvildit sáhttet nannet institušuvdnasuorggi sihke ekonomalaččat ja publikumma dáfus.

Evttohusaid gaskka namuha lávdegotti jođiheaddji Jørn Knutsen, Den Norske Opera og Ballett márkanhoavda, earenoamážit doaimmaid mat sáhttet joksat eanet ulbmiljoavkkuid.

- Mii diehtit ahte stuora oassi Norgga álbmogis hárve dahje eai goasse ge ohcal dáidaga ja kultuvrra. Máŋgga lávdegotti milellahtuin jođihit dahje leat čadnon institušuvnnaide geain leat goasii dievva sálat ja gokčet bures, muhto dat mii leat deháleamos barggus maid mii kulturjođiheaddjit bargat, lea datte ge váikkuhit ahte dáidda joksá vel eanebuid ja rekrutere ođđa publikumma. Jus diet evttohusat sáhttet dahkat ahte mii olahit vel eanet ulbmiljoavkkuide, de leat mii duhtavaččat, dadjá Knutsen.

Seammás son dovddasta ahte leat čuožžilan veaháš digaštallamat ja máŋggaoaivilvuođat go resursaolbmot geain leat nie govda vásihusduogážat ja ieš guđet lágan rollat, galget deaivvadit ja digaštallat evttohusaid mat leat čadnon publikummii ja ulbmiljoavvkuide, ja ii unnimusat sisaboađuide, ruhtadeapmái ja ekonomiijai.

- Go loahpparaporta dál lea gárvvis, lean mun áibbas vissis ahte juste lávdegotti govdodat, ja oaivillonohallan digaštallamiin, lea boahtán buorrin dasa ahte evttohusat leat nu go leat, ja ahte dat duvdet ovdáneami viidaset, dadjá lavdegottijođiheaddji.

34 konkrehta doaimma

Diet guoktenuppelohkái rávvaga leat váldon fárrui dan 34 konkrehta evttohussa doaimmaide mat gusket dehálaš fáttáide de go diehtovuođđuduvvon ovdáneapmái, eanet girjáivuohta, digitaliseren ja innovatiiva gaskkustan projeavttat, riikkaidgaskasaš ovttasbargu, viiddidit institušuvnnaid fierpmádaga nu ahte beallálaččat mátkkoštanealáhusas, dietho- ja teknologiijas, ja vel lassin doaimmat mat dorjot ruoná molsašumi.

Leat maid earenoamážit deattuhuvvon doaimmat ja aktivitehtat mat leat jurddašuvvon oinnolaš unnitloguide ja joavkkuide geat ovddastit máŋggakultuvrralašvuođa ja čearddalaš girjásvuođa, ja vel našuvnnalaš ja čearddalaš unnitloguid ja álgoálbmogiid. Sámi perspektiiva váldo maid vuhtii sierra evttohusas nannet sisaboahtovuođu ja beassanvejolašvuođa márkanii čadnon suorggi rájitkeahtes lundui.

Viečča raportta dákko 

Lávdegotti birra

Ráđđeaddi lávdegottis institušuvdnasuorgis leat guhttanuppelohkái miellahtut geain lea duogáš ieš guđet lágan kulturinstitušuvnnain ja beroštusorganisašuvnnain, friddja suorggis, dutkamis, festiválain ja riemuin ja fitnodatovdáneamis.
 

Mielláhtut leat iežaset čehppodaga bokte buktán rávagiid ja evttohusaid institušuvdnasuorgái. Áirasat leat nammaduvvon friddja ja iešheanalaččat, ja dainna sávaldagain ahte galgá lea govdadit biddjojuvvon oktii mas lea váldojuvvon vuhtii sihke girjásvuohta ja viidát geográfalaččat, demográfalaččat ja institušuvdnasorttaid gaskka.
 

Lávdegoddi lea earenoamážit bargan programmerema, buvttadeami ja gaskkusteami ektui dáidda- ja kulturinstitušuvnnain main lea birrajagi doaibma ja fásta bargit. 

Miellahtut

1. Jørn Knutsen, lávdegotti jođiheaddji, márkanhoavda Den Norske Opera og Ballett (Oslo)
2. Åse Kamilla Spjelkavik Aslaksen, kuráhtor kurator Trafo kunstproduksjon (Asker)
3. Pia Bergersen, ovddeš direktevra Aller Live (Oslo)
4. Rhiannon Edwards, direktevra Virke kultur og opplevelser (Virke) (Oslo)
5. Ante Giskeødegård, gründer ja eaiggát Momentium festival (Ålesund)
6. Elisabeth E. Hansen, teahterhoavda Trøndelag Teater (NTO) (Trondheim)
7. Thea Hjelmeland, dáiddár ja musihkkár (Bergen)
8. Kirsti Mathiesen Hjemdahl, beaivválaš jođiheaddji Cultiva (Kristiansand)
9. Christina Hætta, jođiheaddji Sámeráđi kulturossodagas (Sápmi)
10. Karl Kallhovd, museadirektevrra sadjásaš Kulturhistorisk museum, Universitetet i Oslo (Museumsforbundet) (Oslo)
11. Anne Marit Mevassvik, kultuvra ja álbmotdearvvašvuođa direktevra Trööndelagen fylhkesuohkan, ovddeš direktevra Stiklestad Nasjonale Senter (Steinkjer)
12. Javad Mushtaq, vuođđudeaddji ja beaivválaš jođiheaddji MAK (Girjáivuohta, viggamuš, gelbbolašvuohta) (Oslo)
13. Thomas Talawa Prestø, dáiddalaš jođiheaddji Tabanka Dance Ensemble (Oslo)
14. Ingrid Røynesdal, hálddašeaddji direktevra Oslo Filharmonien (Spekter) (Oslo)
15. Gitte Skilbred, gulahallan- ja márkandirektevra MUNCH (NPU) (Oslo)
16. Erik Ulfsby, teáhterhoavda Det Norske Teater (Oslo)

Kulturráđi kulturekonomiijaprojeavtta birra

Kulturekonomiijaprojeakta lea golmmajagáš ovdánahttinprojeakta mii álggahuvvui 2019, ja lea oassin Kulturráđi áŋgiruššamis kultuvrralaš ja kreatiivva ealáhusaide. Projeavtta bohtosat galget váikkuhit ahte Kulturráđđi vel eanet galgá sáhttit heivehit aktevrraide dáidda- ja kultursuorggis nannet iežaset sisaboahtovuođu ja ahte dáidda ja kultuvra galget olahit stuorát ja govddit márkana.
 

Projeakta galgá kártet ja analyseret barggu gávppašemiin, distribušuvnnain ja gaskkustemiin kultursuorggis ja geahččat váikkuhangaskaomiid mat sáhttet movttiidahttit innovašuvnna, fitnodatovdáneami ja eanet dietnasa. Ulbmilin lea ahte ovdánahttit apparáhta doaimmaheaddji ja hábmejeaddji dáiddáriid birra ja ahte lasihit dieđuid kultuvrralaš ja kreatiiva ealáhusaid birra.

Maŋŋil projeaktaáigodaga galgá geigejuvvot loahpparaporta mii čoahkkáigeassá buot vásihusaid ja buktá čielga rávvagiid Kulturráđđái viidáset bargui kultuvrralaš ja kreatiiva ealáhusain. Sorjjaskeahtes lávdegotti raporta lea oassin dien barggus.
 

Viečča raportta dákko